ဒါမ်ိဳး ျပသာနာေတြ

အီရတ္ ႏွင့္ ဆီးရီးယားတြင္ အိုင္ဆစ္စစ္ေသြးၾကြမ်ား၏ မတရားတင္းက်ပ္ျခင္းကိုခံရ၍ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လူမႈေနထိုင္မႈဘဝမ်ား ဆံုးရံႈးေနရ

OppositeyesToday, 7:30 AMတစ္ခုေသာ ေန႔ခင္းတနလည္တစ္ခု၌ အီရတ္ႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ခုျဖစ္ေသာ ဖလူဂ်ာရွိ မိန္းကေလးမ်ားခ်ည္းသာ တက္ေရာက္ရေသာ စာသင္ေက်ာင္းတစ္ခုသို႔ ေသနတ္သမားတစ္စု ေရာက္ရွိလာသည္။ ၎တို႔ႏွင့္အတူ အထုပ္ႀကီးတစ္ခုလည္း ပါရွိလာသည္။ အထုပ္ထဲပါရွိသည္က အနက္ေရာင္ ဝတ္စံုရွည္ႀကီးမ်ား၊ လက္အိပ္မ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာဖံုး ပဝါမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းစာသင္ေက်ာင္းကဲ့သို႔ အစၥလမၼစ္ႏိုင္ငံေတာ္အဖြဲ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ခံနယ္ေျမတြင္း က်ေရာက္ေနသူမ်ားမွာ ထိုသို႔ေသာ ဝတ္စံုမ်ားကို မဝတ္မေနရ ဝတ္ဆင္ၾကရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ "ခုက ေဆာင္းရာသီ။ ဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသူတိုင္း ဒီဝတ္စံုကို မဝတ္မေနရ ဝတ္ရမယ္" ဟု ယခုလအေစာပိုင္းက ေသနတ္သမားတစ္ဦးက ေက်ာင္းႀကီးၾကပ္ေရးမႈးတစ္ဦးကို ေျပာခဲ့သည္။ အေရွ႕ဘက္တြင္ အီရတ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘဂၢဒက္အထိ၊ အေနာက္သို႔လားေသာ္ ဆီးရီးယားၿမိဳ႕ႀကီး အလက္ပို၏ အစြန္အဖ်ားရပ္ကြက္မ်ားတိုင္ေအာင္ မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ၎တို႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ နယ္ေျမမ်ားတလႊား၌ အိုင္ဆစ္အစြန္းေရာက္မ်ားက အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ သာမန္ေန႔စဥ္လူေနထိုင္မႈဘဝကို ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္ေနၾကသည္။ အိုင္ဆစ္အဖြဲ႔ဆိုသည္ ၎၏ ရက္စက္ဆိုးယုတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားလွေသာ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတစ္ခုျဖစ္သည္။ ၎ရက္စက္လူမဆန္မႈမ်ားအတြင္းမွ ယခုႏွစ္အတြင္း ယာဇီဒီလူနည္းစုမ်ားေနထိုင္ရာၿမိဳ႕ စင္ဂ်ာအား သိမ္းပိုက္ခဲ့စဥ္က အိုင္ဆစ္အစၥလမၼစ္မ်ားက ယာဇီဒီအမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအား ျပဳမူခဲ့ပံုမ်ားမွာ တစ္ကမ႓ာလံုး ထိတ္လန္႔အံ့ၾသခဲ့ရသည္။ အိုင္ဆစ္အစၥလမၼစ္မ်ားက ယာဇီဒီအမ်ိဳးသမီးႏွင့္ မိန္းကေလးငယ္ရာေပါင္းမ်ားစြာကို ျပန္ေပးဆြဲၿပီး ကြ်န္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္ေရးအဖြဲ႔ႀကီးမွ အဂၤါေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာ၌ အသက္ ၁၀ ႏွစ္၊ ၁၂ ႏွစ္ထိေအာင္ ပါဝင္ေသာ မိန္းကေလးမ်ားသည္ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈမ်ား၊ မုဒိမ္းက်င့္မႈမ်ား၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာကြ်န္ျပဳမႈမ်ားကို ခါးစည္းခံစားခဲ့ရၿပီး ျပန္ေပးဆြဲခဲ့ရသူ မိန္းကေလးအမ်ားအျပားမွာ သူမတို႔ကိုယ္ကို အဆံုးစီရင္သြားၾကသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ဆြန္နီမူဆလင္မ်ား တည္ေထာင္လိုက္သည့္ အစၥလမၼစ္ႏိုင္ငံေတာ္ဟု အမည္ေပးထားသည့္ ၎နယ္ေျမအတြင္း အိုင္ဆစ္အဖြဲ႔သားမ်ားက အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဘဝမ်ားကို ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ ကန္႔သတ္ခ်ိဳးႏွိမ္ေနၾကသည္ဟု တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ားက ေျပာၾကားသည္။ နယ္ေျမမ်ားကို သိမ္းယူၿပီး အစၥလမၼစ္ႏိုင္ငံေတာ္ဟု ၎တို႔ကိုယ္ကို ေၾကျငာထားေသာ၎တို႔ပိုင္နယ္ပယ္အတြင္းတြင္ အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ အီရတ္ၿမိဳ႕ မိုဆူးလ္၌ "အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဘဝမွာ ၁၈၀ ဒီဂရီခ်ိဳး ေျပာင္းလဲသြားသည္" ဟု ထင္ရွားေသာ အီရတ္အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ ဟာနာ အဒ္ဝါက ေျပာၾကားသည္။ "အမ်ိဳးသမီးေတြ စာသင္ၾကားခြင့္ မရွိဘူး။ အျပင္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခြင့္ မရွိဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ အဝတ္အစားအသြင္အျပင္ကို အဓမၼ ေျပာင္းလဲဝတ္ဆင္ေစတယ္" ဆီးရီးယားေျမာက္ပိုင္းရွိ အိုင္ဆစ္ထိန္းသိမ္းခံနယ္ေျမအတြင္း၌ အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီး ၈ ဦးတို႔ အိမ္ေထာင္ေရးေဖာက္ျပန္မႈျဖင့္ ေက်ာက္တံုးႏွင့္ထုသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ျဖစ္သည္ဟု တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။ အိုင္ဆစ္ကို ဆန္႔က်င္ေသာစကားဆိုမိ၍ မိုဆူးလ္ရွိ အမ်ိဳးသမီး အနည္းဆံုး ၁၀ ဦး အသတ္ခံခဲ့ရသည္ဟု အဒ္ဝါမွ ေျပာၾကားသည္။ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ဒိုင္ယာအိပ္ေဇာျပည္နယ္တြင္ က်ား၊မ မခြဲျခားပဲ ကုသေပးေနေသာ အမ်ိဳးသမီးသြားဆရာဝန္တစ္ဦးသည္လည္း ပထမဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရၿပီး ထို႔ေနာက္ အိုင္ဆစ္မွ သူမကို ေခါင္းျဖတ္သတ္လိုက္သည္ဟု ကုလသမဂၢမွ ေျပာၾကားသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ေဆြမ်ိဳးမဟုတ္ေသာ ေယာက်္ားသားမ်ားအေဖာ္အျဖစ္ လိုက္ပါသည့္အခ်ိန္၌ မသင့္ေလ်ာ္စြာ ဝတ္စားထားသည္ဟု ယူဆရပါက ထိုအမ်ိဳးသမီးကို ႀကိမ္ဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးခံရသည္။ ဆီးရီးယားေျမာက္ပိုင္း အလက္ပိုျပည္နယ္ အိုင္ဆစ္ထိန္းခ်ဳပ္ခံ အယ္လ္ဘတ္ၿမိဳ႕တြင္ စစ္ေသြးၾကြမ်ားက တုတ္တစ္ေခ်ာင္းလက္ထဲကိုင္ကာ လမ္းေလွ်ာက္ေနၾကၿပီး အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး မသင့္ေလ်ာ္စြာ ဝတ္စားထားသည္ဟု ယူဆလွ်င္ ထိုအမ်ိဳးသမီးကို တုတ္ျဖင့္ရိုက္ျခင္း၊ ထိုးျခင္းမ်ား ျပဳေလ့ရွိသည္။ "တစ္ခါတစ္ရံမွာ စစ္ေသြးၾကြေတြက အမ်ိဳးသမီးရဲ့ အိမ္ကိုလိုက္သြားၿပီး သူမရဲ့ အေဖကိုဖမ္းတယ္ ဒါမွမဟုတ္ သူမရဲ့ မွတ္ပံုတင္ကိုသိမ္းလိုက္ၿပီး သူမရဲ့အေဖႏွင့္အတူလာၿပီး မွတ္ပံုတင္ကို ျပန္ေရြးရတယ္" ဟု တူရကီအေျခစိုက္ ဘာရီ အဗၺဒယ္လ္တစ္က ေျပာၾကားသည္။ ဥပေဒသတ္မွတ္မႈမ်ားမွာ တစ္ေနရာႏွင့္ တစ္ေနရာ ကြဲျပားၾကၿပီး ဟစ္စဗာ ေခၚ လူမႈေရးရဲမ်ား၏ စိတ္အေျပာင္းအလဲအေပၚ မူတည္သည္။ အိုင္ဆစ္သိမ္းယူထားေသာ နယ္ေျမအမ်ားစုမွာ အစကတည္းက အလြန္တရာ ေရွးရိုးစြဲႀကီးၿပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏က႑ကို ႏွိမ့္ခ်ထားေသာ ေဒသမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ အစြန္းေရာက္မ်ားက ထိုေရွးရိုးစြဲမ်ားကို ထပ္ဆင့္၍ ပိုမိုတင္းက်ပ္ေသာဥပေဒစည္းကမ္းမ်ား ထုတ္ျပန္ၿပီး ပို၍ပင္ ဆိုးရြားသြားေစခဲ့သည္။ အယ္လ္ဘတ္ရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ အမ်ိဳးသားအေဖာ္ "မာဟ္ရမ္" မပါရွိပဲ အျပင္ထြက္ခြင့္မရွိဟု အဒယ္လ္လာတစ္မွ ေျပာၾကားသည္။ စစ္ေသြးၾကြမ်ား၏ အဓိကအေျခစိုက္ၿမိဳ႕ ရက္ကာတြင္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ သူမ၏အိမ္မွ သူမသေဘာဆႏၵအတိုင္း အျပင္ထြက္ခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုသို႔ထြက္ခ်ိန္၌ အမ်ိဳးသားတစ္ဦး အေဖာ္အျဖစ္ပါရမည္ (သို႔မဟုတ္) ထိုသို႔ထြက္ရန္ အမ်ိဳးသားေဆြမ်ိဳးတစ္ဦး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူရမည္ျဖစ္သည္။ ရက္ကာလမ္းမ်ားထက္၌ ခန္ဆာေခၚေသာ အိုင္ဆစ္ အမ်ိဳးသမီးတပ္ဖြဲ႔က ပတ္တေရာင္လွည့္ေနၾကၿပီး ဝတ္စားပံုမ်ားကို ထိန္းသိမ္းအျပစ္ေပးေနၾကသည္။ ၎သိမ္းပိုက္ထားေသာ နယ္ေျမတလႊား၌ အမ်ိဳးသမီးမ်ား "ခီမား" ကို မဝတ္မေနရ ဝတ္ဆင္ၾကရသည္။ ခီမာဆိုသည္မွာ ရြက္ဖ်င္တဲကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းစြပ္ျဖစ္ၿပီး ေခါင္း၊ ပခံုးႏွင့္ ရင္ဘတ္တို႔ကို ဖံုးအုပ္ထားၿပီး မ်က္ႏွာျပင္ကိုသာ ျမင္ရသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္ေသြးၾကြမ်ားက အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို မ်က္ႏွာတစ္ခုလံုးဖံုးၿပီး မ်က္လံုးႏွစ္ေပါက္ကိုသာ ျမင္ႏိုင္ေသာ နိကဗ္ မ်က္ႏွာဖံုးပဝါမ်ားကိုလည္း အဓမၼ တတ္ခိုင္းေလ့ရွိသည္။ အီရတ္ၿမိဳ႕ ဖလူဂ်ာရွိ မူလတန္းေက်ာင္းတစ္ခုေဘး၌ ေက်ာင္းသူမ်ားဝတ္ရန္ဟူ၍ နိကဗ္မ်ား၊ ဝတ္စံုရွည္မ်ား ႏွင့္ လပက္အိပ္မ်ားကို ခ်သြားခဲ့ေၾကာင္း ေက်ာင္းဆရာမတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။ "အခါပြဲလမ္းရွိရင္ ကြ်န္မ မိတ္ကပ္လိမ္းေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ္ ခုေတာ့ မလိမ္းဝံ့ေတာ့ဘူးေပါ့ရွင္" ဟု သူမက ဖုန္းထဲမွ ေျပာၾကားသည္။ သူမ၏ အမည္ကိုမူ ျပန္လည္လက္တုန္႔ျပန္မႈကို ေၾကာက္သျဖင့္ ေျပာၾကားျခင္း မရွိပါ။ စစ္ေသြးၾကြမ်ားက ေက်ာင္းမ်ားကို က်ား၊ မ ခြဲျခားထားၿပီး သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ားကိုလည္း ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေက်ာင္းမ်ားကို ပိတ္ပစ္ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းမ်ားကို ျပန္မဖြင့္ခင္ ေက်ာင္းဆရာမ်ားကို ဆင့္ေခၚၿပီး အစြန္းေရာက္ ရွာရီယာဥပေဒကို သင္ခန္းစာထဲ ထည့္သြင္းသင္ၾကားဖို႔ရန္ ေျပာၾကားသည္။ အီရတ္ေရာ ဆီးရီးယားတြင္ပါ မိဘမ်ားက ၎တို႔၏ သားသမီးမ်ား အိုင္ဆစ္တို႔၏ ဘရိန္းဝတ္ရွ္လုပ္ျခင္းကို ေရွာင္က်ဥ္ႏိုင္ရန္ သားသမီးမ်ားကို ေက်ာင္းမထားၾကေသာ သာဓကမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ေဆးရံုမ်ားတြင္လည္း က်ားမခြဲျခားျခင္းမ်ားကို ျမင္ေတြ႕ေနရသည္။ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို အမ်ိဳးသမီးဆရာဝန္ကသာ ၾကည့္ရႈရသည္။ သို႔ရာတြင္ အမ်ိဳးသမီးဆရာဝန္မ်ားမွာ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေနေပၿပီ။ ကုလသမဂၢမွ ေဖာ္ျပခ်က္အရ အရြယ္မတိုင္မီ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းမ်ားမွာ ျမင့္တက္လာလ်က္ရွိသည္။ အေၾကာင္းမွာ ၎တို႔၏ သမီးမ်ားကို အိုင္ဆစ္မ်ားမွ အဓမၼလက္ထပ္ၾကမည္ကို ေၾကာက္ရြံၾကသျဖင့္ မိဘမ်ားက ၎တို႔၏ သမီးမ်ားကို ျမန္ႏိုင္သမွ်ျမန္ျမန္ ေယာက်္ားယူေစခ်င္ၾကျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ "အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္ေစမႈမ်ား၊ အဝတ္အစားႏွင့္ပတ္သက္၍ လိုက္နာရန္ခက္ခဲေသာ တင္းက်ပ္ျခင္းမ်ား၊ လိင္ခြဲျခား၍ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လြတ္လပ္မႈကို ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမ်ားကို အိုင္ဆစ္တို႔မွ ျပဳမူလ်က္ရွိသည္" ဟု ဆီးရီးယား ပဋိပကၡစစ္ရာဇဝတ္မႈ ကုလသမဂၢ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔မွ ၿပီးခဲ့သည့္လက ေျပာၾကားသည္။ အိုင္ဆစ္တို႔က်ဴးလြန္သည့္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္တစ္စုလံုးကိုက်ဴးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈျဖစ္သည္ဟု ၎အဖြဲ႔က ေျပာၾကားသည္။ အိုင္ဆစ္တို႔မွ ျပင္းထန္လွေသာ အစၥလမၼစ္ ရွာရီယာဥပေဒကို ၎သိမ္းပိုက္ထားေသာ နယ္ေျမအတြင္းရွိ ဆြန္နီမူဆလင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို က်င့္သံုးခဲ့သည္သာမက ၾသဂုတ္လအေစာပိုင္းက ယာဇီဒီလူနည္းစုေက်းရြာမ်ားကို ၎တို႔က သိမ္းပိုက္ခဲ့ေသာ အခါကလည္း က်င့္သံုးခဲ့သည္။ ယာဇီဒီဘာသာဝင္မ်ားသည္ မူဆလင္မဟုတ္သူ ဝါ ကာဖိရ္မ်ား ျဖစ္ၾကသျဖင့္ ၎တို႔ကို ကြ်န္ျပဳခြင့္ရွိသည္ဟု အိုင္ဆစ္တို႔က ယံုၾကည္ၾကသည္။ ႏိုင္ငံတကာခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈအဖြဲ႔ႀကီးမွ စစ္ေသြးၾကြမ်ားလက္မွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသမီးသံု႔ပန္း ၄၀ ေက်ာ္ကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့ၿပီး သူမတို႔သည္ ျပန္ေပးဆြဲခံရ၊ မုဒိမ္းက်င့္ခံရၿပီးေနာက္ အိုင္ဆစ္အဖြဲ႕သားမ်ားထံ သို႔မဟုတ္ အိုင္ဆစ္အားေထာက္ခံသူမ်ားထံ ေရာင္းခ်ခံရ သို႔မဟုတ္ လက္ေဆာင္အျဖစ္အေပးခံခဲ့ရသည္ ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ၎တို႔အထဲမွ မိန္းကေလးတစ္ဦးက အိုင္ဆစ္တို႔မွ မုဒိမ္းက်င့္မည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕၍ ဂ်ီလန္ ဟု အမည္ရေသာ မိန္းကေလးတစ္ဦး သူမကိုယ္ကို အဆံုးစီရင္ခဲ့ပံုကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပခဲ့သည္။ ေရခ်ိဳးခန္းထဲမွာ ဂ်ီလန္က သူ႔လက္ေကာက္ဝတ္ေတြကို သူျဖတ္ပစ္ၿပီး ႀကိဳးဆြဲခ်ေသသြားတယ္။ ဂ်ီလန္က အရမ္းလွပါတယ္။ သူ႔ကို အိုင္ဆစ္တစ္ေယာက္က တစ္ေနရာေခၚသြားၿပီး မုဒိမ္းက်င့္ေတာ့မွာ သိေနေတာ့ ရုန္းထြက္လိုက္ေတာ့တာေပါ့ေလ" ဟု မိန္းကေလး၏ ေျပာၾကားခ်က္ကို အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။ မ်ိဳးမင္းသန္႔http://www.stripes.com/news/middle-east/women-excised-from-public-life-abused-by-islamic-state-1.320919CommentsVisit website

posted from Bloggeroid